Լեռնուտ գյուղը մաս է կազմում խոշորացված Մարմաշեն համայնքի, որի կենտրոնը Մայիսյան գյուղն է:
Լեռնուտը սահմանակից է Կարմրաքարին, Հացիկին, Շիրակին, Ջաջուռին, Կրաշենին, Մեծ Սարիարին:
Լեռուտը գտնվում է մարզկենտրոնից 12 կմ դեպի հյուսիս-արևելք,
Շիրակի լեռնաշղթայի փեշերին, բլրապատ տարածքում, ծովի մակարդակից ավելի քան 1800 մետր բարձրության վրա:
Նախկինում ունեցել է Առըխվալի, Արիխվալի Երրորդ, Արըխվալի Մյուս, Արըխվալի Նոր, Ֆարմասոնի անվանումները: Լեռնուտ է վերանվանվել 1967 թվականի հոկտեմբերի 21-ին:
Շիրակի մարզում Արխվալի անունն են կրել նաև Մեծ և Փոքր Մանթաշ գյուղերը, որոնք մինչև 1935 թվականը ունեցել են Մեծ և Փոքր Արխվալի անունները:
Լեռնուտ գյուղի բնակչությունը (աղբյուրը՝ Զավեն Կորկոտյան, “Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)”, ըստ տարիների, եղել է հետևյալը.
1831 թվական – 221 հոգի, բոլորը՝ հայ
1873 թվական – 561 հոգի, բոլորը՝ հայ
1886 թվական – 490 հոգի, բոլորը՝ հայ
1897 թվական – 592հոգի (համառուսական՝ ցարական մարդահամար), որից 590-ը՝ հայ, 1-ը՝ պրավոսլավ, 1-ը՝ այլ
1904 թվական – 661 հոգի
1914 թվական – 801 հոգի, ըստ Կովկասյան օրացույցի
1914 թվական – 727 հոգի, ըստ արխիվային տվյալների
1916 թվական – 843 հոգի
1919 թվական – 790 հոգի
1922 թվական – 295 հոգի, բոլորը՝ հայ
1926 թվական – 290 հոգի (ԽՍՀՄ առաջին մարդահամար), բոլորը՝ հայ
1931 թվական – 394 հոգի, բոլորը՝ հայ:
Խորհրդային տարիներին Լեռնուտը ունեցել է.
1939 թվական – 374 հոգի
1959 թվական – 186 հոգի
1970 թվական – 175 հոգի
1979 թվական – 113 հոգի:
Խորհրդային շրջանում Լեռնուտը Ախուրյանի շրջանի գյուղերից էր:
Ախուրյանի շրջանը (մինչև 1945-ը՝ Դուզքենդի շրջան), կազմավորվել է 1937 թվականի դեկտեմբերի 31-ին, տարածությունը՝ 576 քառ. կմ։
