ՉԻՉԵՐԻՆԻ ՅԱՅՏԱԳԻՐԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻՆ
Երեւան, Արտաքին գործերի նախարարին. պատճէնը Թիֆլիս՝ Կիրօվին.
Կովկասում Խորհրդային Ռուսաստանի բոլոր գործողութիւնները նպատակ ունեն բարեկամական աջակցութիւն ցոյց տալ հայ ժողովրդի յետագայ զարգացմանը, նոյնպէս և նրա հարևան այլ ժողովուրդներին Մերձաւոր Արևելքի ժողովուրդների հետ միասին: Խորհրդային Ռուսաստանը ասպարէզ է գալիս իբր անբասիր բարեկամ ամեն ազգության աշխատաւորների:
Խորհրդային զօրքերի կողմից այն հողամասերի գրաւումը, որոնք հարևան ժողովուրդների կռւի ընթացքում՝ Հայաստանի և Ադրբէջանի միջև վիճելի բնոյթ են ստացել,- նպատակ ունի դադարեցնել արիւնալի կօնֆլիկտները, որոնք կարող են անթիւ աղետալի հետևանքեր ունենալ բոլոր մասնակիցների համար, ինչպէս և նպատակ ունի ստեղծել այնպիսի պայմաններ, որոնք հնարաւոր դարձնէին խաղաղ ու անկողմնակալ կերպով քննել հողային վիճելի հարցերը: Այն բարեկամական վերաբերմունքը, որ Խորհրդային Ռուսաստանը փորձում է հաստատել Փոքր Ասիայի թիւրքական ազգային կառավարութեան հետ,- նրա կողմից օգտագործւում է ի միջի այլոց նրա համար, որ հայ ժողովրդին ապահովէ Փոքր Ասիայում նրա զարգացման համար բաւականաչափ տերիտորիայի ձեռք բերելը և վերջապէս դուրս գալ հարևան մահմեդական ազգաբնակութեան հետ յաւիտենական թշնամութիւնից:
Բացառապէս Խորհրդային Ռուսաստանի խաղաղասէր ձգտումների ազդեցութեան տակ՝ թիւրք ազգայնականները կասեցրին իրենց սկսած զօրահավաքը, որի նպատակն էր նոր հարւածներ հասցնել հայ ժողովրդին, և պատրաստակամութիւն յայտնեցին խաղաղ ելք գտնել և հաստատուն ու բարի հարևանական յարաբերութիւններ հաստատել հայ և մահմեդական ազգաբնակութեան միջև:
Խորհրդային Ռուսաստանը կը շարունակէ գնալ նոյն անկողմնապահ բարեկամութեան ճամբով՝ բոլոր աշխատաւոր ազգությունների նկատմամբ, և հայ ժողովուրդը կարող է հաստատ յոյս ունենալ նրա անփոփոխ բարեկամական վերաբերմունքի և իր ոյժերի սահմաններում նրա օգնության վրա՝ հայ ժողովրդին պաշտպանելու համար սպառնացող նոր արիւնալի աղէտներից:
Խորհրդային Ռուսաստանի լիազօր Լեգրանի Երևան գալը կը նպաստէ կուտակւած բոլոր թիւրիմացութիւնները պարզելու: Խորհրդային կառավարութիւնը յոյս ունի, որ իր ներկայացուցիչ Լեգրանի հետ կարծիքների փոխանակութեան պրօցեսում, հայկական կառավարութիւնը կը համոզւի, թէ ուղիղ է այն ճանապարհը, որին հետևում է Խորհրդային կառավարութիւնը, և հնարաւոր կգտնէ կնքել նրա հետ երկարատև ու վերջնական համաձայնութիւն և ստորագրել նրա հետ խաղաղ, բարեկամական յարաբերութիւնների դաշնագիրը:
Արտաքին գործերի ժող. կօմիսար՝ Չիչերին
& 751, 20 յուլ. 1920 թ.
Յառաջ, ՀՅԴ, թիւ 158, չորեքշաբթի, 28 յուլիսի, 1920թ
