Հայաստան-Խորհրդային Ադրբեջան խորհրդաժողովի հաշտության պայմանները. 10-11 հուլիս, 1920թ

ԵՐԿՈՒ ՅԱՅՏԱԳՐԵՐ

Հայաստանի և Ադրբէջանեան կառավարութիւնները, առաջիկայում գումարւելիք կօնֆերենցիայի մասին հետևեալ յայտագրերն են փոխանակել:

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՅԱՅՏԱԳՐԵՐԸ

Ռ. Ս. Ֆ. Խորհրդ. Ռուսաստանի պ. լիազօր ներկայացուցչին

Սրա հետ միասին ուղարկւում է ձեզ, իմ կառավարութեան կողմից ձևակերպւած հաշտութեան պայմանները հայ-ադրբէջանեան կօնֆերանս գումարելու հարցի առթիւ:

1. Հայաստանի և Ադրբէջանի կառավարութիւնները համաձայնության են գալիս փոխանակելու Ադրբէջանում ձերբակալւած բոլոր դաշնակցականների և Հայաստանում ձերբակալւած բօլշևիկների վերաբերմամբ:
2. Փոխանակութեան ուժով ազատւածները պարտաւոր են հեռանալ համապատասխան հանրապետութիւններից:
3. Փոխանակութիւնը կատարւում է երկու հանրապետութիւնների սահմանի վրա, ցանկալի է Ղազախի և Քարվանսարայի միջև, կամ չեզոք գօտում, օրինակ՝ Թիֆլիսում վրաց կառավարութեան թոյլտւութեամբ:
4. Երկու հանրապետութիւնները ընդհատում են իրենց հետապնդումները և հալածանքը դաշնակցականների և բօլշևիկների նկատմամբ և խոստում են տալիս գործ չդնելու որևէ բռնութիւն, կամ գնդակահարում ձերբակալւածներից և ոչ մեկի նկատմամբ:
5. Ադրբէջանեան հանրապետութիւնը իրաւունք է վերապահում բոլոր այն հայերին, որոնք ուզում են թողնել Ադրբէջանի սահմանները, ազատօրէն դուրս գալու իրենց ունեցւածքով:
6. Ադրբէջանն ու Հայաստանը դադարում են ամեն տեսակի ագրեսիւ գործողութիւններ իրար վերաբերմամբ և Թիֆլիսում գումարում են կօնֆերանս՝ լուծելու բոլոր խնդիրները:
7. Հայաստանի Հանրապետության կողմից ներկայացուցիչներ են նշանակւում 1. Վրաստանի հայկական դիւանագիտական ներկայացուցիչ պ Տ. Բէկզադեանը, 2. Ադրբէջանի հայկական դիւանագիտական ներկայացուցիչ Մ. Յարութիւնեանը, 3. Պարլամենտի անդամ Ն. Աղբալեան և 4. Կորիւն Ղազազեան:

10 յուլիսի, 1920 թ. թիւ 2447

դիւ. ներկայաց. Հայաստանի՝ Տ. Բէկզադեան

ԱԴՐԲԷՋԱՆԻ ՅԱՅՏԱԳԻՐԸ

Հայաստանի Հանրապետութեան Վրաստանի դիւանագիտական ներկայացուցչին, պատճէն Ռ. Ս. Ֆ. Խորհ. Ռուսաստանի լիազօր ներկայացուցիչ ընկ. Կիրօվին

Ի պատասխան ձեր յունիսի 10-ի սոյն թւի թիւ 2447 գրութեան, պատիւ ունիմ յայտնելու իմ կառավարութեան պայմանները հայ-ադրբէջանեան կօնֆերանսը գումարելու մասին:

1. Ադրբէջանի և Հայաստանի կառավարութիւններն անմիջապէս դադարեցնում են ամեն տեսակի հետապնդումներ Վրաստանում կօմունիստների և Ադրբէջանում դաշնակցականների վերաբերմամբ և պարտաւորւում են ձերբակալւածներից ոչ մէկին չենթարկել բռնութեան և գնդակահարութեան:
2. Երկու հանրապետութիւնները անմիջապէս դադարեցնում են փոխադարձաբար եղած ամեն տեսակի ագրեսիւ գործողութիւնները:
3. Երկու հանրապետութիւններն անմիջապէս փոխանակւում են ձերբակալւած կօմունիստների և դաշնակցականների անւանացուցակներով, մատնանշելով իւրաքանչիւրի ձերբակալման պատճառը և նրա մասին եղած դատավճիռը, որից յետոյ, անմիջապէս արձակում են բոլորին, բացի դատարանով դատապարտւածներից, փոխադարձաբար հիմունքներով. դատապարտւածները փոխադարձաբար փոխանակւում են:
4. Բոլոր վիճելի հարցերին լուծում տալու համար գումարւում է հայ-ադրբէջանեան կօնֆերանս Ղազախում կամ Վլադիկաւկազում:
5. Ադրբէջանի կողմից ներկայացուցիչներ կնշանակւեն այս քանի օրերս:

Թիֆլիս, 11 յուլիսի 1920թ. թիւ 76

Արտակարգ լիազօր կօմիսար նարկօմինդէլ Ա. Ս. Ս. Ռ.` Հուսէյնօվ

ՅԱՌԱՋ, ՀՅԴ, թիւ 151, Կիրակի, 18 Յուլիս, 1920

Լուսանկարում՝ տեսարան Բաքվից