2024 թվականի ընթացքում ընթերցողի սեղանին է դրվում թուրքագետ Հայկ Գաբրիելյանի գիտական հոդվածների ժողովածուի երրորդ հատորը: Այն արդեն տպարանում է և գրախանութներում կլինի հուլիսի վերջերին:
Գաբրիելյանի նախկին երկու գրքերը՝ «Էրդողանը և քրդական հիմնախնդիրը» և «Էրդողանի պայքարը Հին Թուրքիայի դեմ», հիմնականում անդրադարձ էր Թուրքիայի ներքին քաղաքականությանը և վերջին տասնամյակների ամենակնճռոտ՝ քրդական հարցին: Երրորդ գիրքը՝ «Էրդողանի ու Պուտինի 2+2 մոդելը», ինչպես նաև այս տարի հրատարակվելիք չորրորդ և հինգերորդ հատորները Թուրքիայի արտաքին, երկկողմ ու տարածաշրջանային քաղաքականության մասին է:
Երրորդ հատորը բաժանված է երկու հիմնական մասի՝ Թուրքիա-Ռուսաստան հարաբերություններ և Հարավային Կովկաս, որն ընդգրկում է 10 հոդված ու 1 հավելված, երկրորդ մաս՝ Թուրքիան որպես էներգետիկ և լոգիստիկ միջանցք՝ 9 հոդված:
Հոդվածներից մի քանիսը ուղղակիորեն առնչվում են Հայաստանին՝ Մեծամորի ատոմակայանի գործունեությունից Թուրքիայի դժգոհություններ, Արաքսի հիդրոհանգույցների հիմնախնդիրը Հայաստանի ու Թուրքիայի միջև, «Ֆուտբոլային դիվանագիտություն», Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների կարգավորման գործընթացի հեռանկարներ, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև միջնորդական դեր ստանձնելու Էրդողանի փորձեր:
Հեղինակի ուշադրության կենտրոնում Անկարա-Մոսկվա հարաբերություններն են, այդ թվում՝ տարածաշրջանը ազդեցության գոտիների բաժանելու Թուրքիայի և Ռուսաստանի 2+2 մոդելը:
Երրորդ հատորի երկրորդ մասը էներգետիկ և լոգիստիկ հանգույց դառնալու Անկարայի նկրտումներն են՝ Թուրքիայի երկաթուղային աշխարհաքաղաքականությունը, «Բաքու-Թբիլիսի-Կարս» երկաթգծի շահագործումը, Թուրքիայի տրանսպորտային պլանը մինչև 2053 թվականը, գազային միջանցք դառնալու թուրքական ներուժն ու հեռանկարները:
Մինչև տարեվերջ ԱՆԻ կենտրոնը կհրատարակի Գաբրիելյանի հինգհատորյակի վերջին երկու գրքերը, որոնցում անդրադարձ է կատարվում Մերձավոր Արևելքում և Հյուսիային Աֆրիկայում Անկարայի արտաքին քաղաքականությանը, Թուրքիա-Արևմուտք հարաբերություններին ու Անկարայի Բալկանյան քաղաքականությանը և գլոբալ հավակնություններին:
Թաթուլ Հակոբյան
Հայկական ուսումնասիրությունների ԱՆԻ կենտրոն
