1917 թվականի դրությամբ (Ռոմանովների Ռուսաստանի անկման տարին) Ցարական Ռուսաստանի մաս կազմող Անդրկովկասը բաժանված էր 9 վարչատարածքային հատվածների՝ 5 նահանգ (губерния), 3 շրջան (область) և 1 մարզ (округ).
Երևանի նահանգ – Эриванская губерния
Ելիզավետպոլի նահանգ – Елисаветпольская губерния
Բաքվի նահանգ – Бакинская губерния
Թիֆլիսի նահանգ – Тифлисская губерния
Քութայիսի նահանգ – Кутаисская губерния
Կարսի շրջան – Карсская область
Բաթումի շրջան – Батумская область
Դաղստանի շրջան – Дагестанская область
Զաքաթալի մարզ – Закатальский округ (այսօր մաս է կազմում Ադրբեջանի, հիմնականում բնակեցված է մուսուլման վրացիներով՝ սաինգիլոներով, ինչպես նաև՝ կովկասյան ժողովուրդներով)
Երևանի նահանգը, որի մի հատվածի վրա 1918-ի մայիսին ստեղծվեց Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունը (սկզբնական շրջանում՝ մոտ 12 հազար քառակուսի կիլոմետր), բաժանված էր 7 գավառների, որոնք ռուսերենով անվանվում էին уезд:
| № | գավառ | գավառային քաղաք | տարածքը՝ վերստով2 | բնակչությունը ըստ 1897թ. |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Ալեքսանդրապոլ | Ալեքսանդրապոլ (30. 616 բնակիչ) | 3303,7 | 165.503 բնակիչ |
| 2 | Նախիջևան | Նախիջևան (8.790 բնանիչ) | 3858,8 | 100.771 բնակիչ |
| 3 | Նոր Բայազետ | Նոր Բայազետ (8.486 բնակիչ) | 4156,8 | 122.573 բնակիչ |
| 4 | Սուրմալուի | գյուղ Իգդիր (4.680 բնակիչ) | 3241,0 | 89.055 բնակիչ |
| 5 | Շարուր-Դարալագյազ | գյուղ Բաշ-Նորաշեն (867 բնակիչ) | 2611,8 | 76.538 բնակիչ |
| 6 | Երևան | Երևան (29.006 բնակիչ) | 2664,2 | 150.879 բնակիչ |
| 7 | Էջմիածին | Վաղարապատ (5.267 բնակիչ) | 3390,1 | 124.237 բնակիչ |
1897 թվականին Ցարական Ռուսաստանում անցկացված առաջին և վերջին մարդահամարի համաձայն՝ Երևանի նահանգում բնակչության թիվը կազմել է 829. 556 հոգի, որից՝
հայեր – 441.000
կովկասյան թաթարներ – 313.176
քրդեր – 49.389
ռուսներ – 15.937
այլ ազգեր – 10.054:
Հայերը մեծամասնություն էին կազմում Ալեքսանդրապոլի գավառում՝ շուրջ 86 տոկոս, Նոր Բայազետի գավառում՝ ավելի քան 66 տոկոս, Էջմիածնի գավառում՝ գրեթե 62.5 տոկոս: Սուրմալուի գավառում կովկասյան թաթարների թիվը շուրջ 46.5 տոկոս է, հայերինը՝ 30.4 տոկոս, քրդերինը՝ 21.4 տոկոս: Մյուս երեք գավառներում՝ Երևան, Շարուր-Դարալագյազ, Նախիջևան, մեծամասնություն էին կազմում կովկասյան թաթարները:
Երևանի նահանգի գավառների ազգային կազմը ըստ 1897թ. մարդահամարի.
| գավառ | հայեր | կովկասյան թաթարներ | քրդեր | ռուսներ | ասորիներ |
|---|---|---|---|---|---|
| ամբողջ նահանգում | 53,2 % | 37,8 % | 6,0 % | 1,6 % | … |
| Ալեքսանդրապոլ | 85,5 % | 4,7 % | 3,0 % | 3,4 % | … |
| Նախիջևան | 34,4 % | 63,7 % | … | … | … |
| Նոր Բայազետ | 66,3 % | 28,3 % | 2,4 % | 2,2 % | … |
| Սուրմալու | 30,4 % | 46,5 % | 21,4 % | … | … |
| Շարուր-Դարալագյազ | 27,1 % | 67,4 % | 4,9 % | … | … |
| Երևան | 38,5 % | 51,4 % | 5,4 % | 2,0 % | 1,5 % |
| Էջմիածին | 62,4 % | 29,0 % | 7,8 % | … | … |
