Այսօրվա Արագածոտնի մարզի Աշտարակի շրջանը ձևավորվել է 1930թ. սեպտեմբերին:
1831 թվականի տվյալներով՝ Աշտարակի շրջանում եղել է 33 գյուղ 5.981 ընդհանուր բնակչություն, որից 3.691-ը՝ հայեր, 2.290-ը՝ իսլամ:
Ներկայացնում ենք բոլոր 33 գյուղերը այբբենական կարգով, նշելով նաև, թե որ գյուղերն են եղել հայկական և որոնք՝ մուսուլմանական կամ խառը.
1. Ագարակ 318 հոգի, որից 152-ը՝ հայ, 166-ը՝ իսլամ,
2. Աշտարակ 826 հոգի, բոլորը՝ հայ,
3. Ավան 104 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
4. Բյուրական 240 հոգի, բոլորը՝ հայ,
5. Դըղըր 35 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
6. Թաքիա 155 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
7. Թղիթ 92 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
8. Կարբի մեծ 649 հոգի, բոլորը՝ հայ,
9. Կարբի փոքր 45 հոգի, բոլորը՝ հայ,
10. Կոշ 90 հոգի, որից 28-ը՝ հայ, 62-ը՝ իսլամ,
11. Հախս 93 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
12. Ղարաջալար 104 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
13. Ղարաջորան 162 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
14. Ղզլթամուր 410 հոգի, որից 290-ը՝ հայ, 120-ը՝ իսլամ,
15. Ղոյթուլ 28 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
16. Մաղդա 38 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
17. Մուղնի 54 հոգի, բոլորը՝ հայ,
18. Եղվարդ 279 հոգի, բոլորը՝ հայ,
19. Նազրվան 194 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
20. Նոր Ղազնաֆար 110 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
21. Օհանավանք 229 հոգի, բոլորը՝ հայ,
22. Օշական 611 հոգի, բոլորը՝ հայ,
23. Օրգով 54 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
24. Ուշի 167 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
25. Ուջան 62 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
26. Սաղմոսավանք 131 հոգի, բոլորը՝ հայ,
27. Սերգեուլ 87 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
28. Փաթրինջ 51 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
29. Փարբի 302 հոգի, որից 157-ը՝ հայ, 145-ը՝ իսլամ,
30. Փերսի 76 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
31. Քարաշամբ 28 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
32. Քյոթակլու 80 հոգի, բոլորը՝ իսլամ,
33. Քյուչուկ քենդ 77 հոգի, բոլորը՝ իսլամ:
Աղբյուրը՝ Զավեն Կորկոտյան, “Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)”
Այսպիսով, 1831-ին Աշտարակի շրջանի ամենամեծ բնակավայրը եղել է Աշտարակը՝ 826 հոգի, բոլորը՝ հայ, երկրորդը՝ Մեծ Կարբին, երրորդը՝ Օշականը:
Պատրաստեց Թաթուլ Հակոբյանը
Լուսանկարում՝ տեսարան Աշտարակից, լուսանկարը՝ Անդրանիկ Քեշիշյանի
Դիտել նաև՝
