Բասեն գյուղը Շիրակի մարզի խոշորացված Ախուրյան համայնքի մաս է կազմում: Ախուրյան համայնքի կազմում ընդգրկված են հետևյալ գյուղերը՝ Այգաբաց, Արևիկ, Բասեն, Կամո, Կառնուտ, Հովիտ, Ջրառատ:
Բասենը գտնվում է Ախուրյանից 9 կիլոմետր, մարզկենտրոն Գյումրիից 15 կիլոմետր, Երևանից՝ 130 կիլոմետր հեռավորության վրա, Փամբակի լեռնաշղթայի արևմտյան փեշերին, ծովի մակարդակից 1622 մետր բարձրության վրա:
Բասենը սահմանակից է Կառնուտ, Հովիտ, Ջրառատ, Մեղրաշեն, Փանիկ, Արևիկ գյուղերին:
Բասենը նախկինում ունեցել է Մուսայելյան, Մեծ Քյափանակ, Քեփանակ, Քափանակ, Մեծ Քեփենեկ անունը: Մեծ Քյափանակից Մուսայելյան է վերանվանվել 1935 թվականի հունվարի 3-ին, Մուսայելյանից Բասեն՝ 2006-ին:
Այսօր գյուղի բնակչությունը 1700-ի սահմաններում է:
Բասենի բնակչությունը (աղբյուրը՝ Զավեն Կորկոտյան, “Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)”, ըստ տարիների, եղել է հետևյալը.
1831 թվական – 512 հոգի, բոլորը՝ հայ
1873 թվական – 1339 հոգի, բոլորը՝ հայ
1886 թվական – 1599 հոգի, բոլորը՝ հայ
1897 թվական – 1892 հոգի (համառուսական՝ ցարական մարդահամար), բոլորը՝ հայ
1904 թվական – 2017 հոգի
1914 թվական – 2095 հոգի, ըստ Կովկասյան օրացույցի
1914 թվական – 2317 հոգի, ըստ արխիվային տվյալների
1916 թվական – 1814 հոգի
1919 թվական – 2500 հոգի
1922 թվական – 1272 հոգի, բոլորը՝ հայ
1926 թվական – 1394 հոգի (ԽՍՀՄ առաջին մարդահամար), որից 1392-ը՝ հայ, 2-ը՝ եզդի
1931 թվական – 1710 հոգի, բոլորը՝ հայ:
Ախուրյանի շրջանը (մինչև 1945-ը՝ Դուզքենդի շրջան), կազմավորվել է 1937 թվականի դեկտեմբերի 31-ին, տարածությունը՝ 576 քառ. կմ։
Ախուրյանի շրջանի վարչական կենտրոնը Ախուրյան գյուղն էր։ Շրջանն ուներ հետևյալ բնակավայրերը.
- Ազատան
- Ախուրիկ
- Ախուրյան ե/գ կայարանին կից ավան
- Այգաբաց
- Առափի
- Արևիկ
- Բայանդուր
- Բենիամին
- Գետք
- Երազգավորս
- Լեռնուտ
- Կամո
- Կապս
- Կառնուտ
- Կարմրաքար
- Կրաշեն
- Հայկավան
- Հացիկ
- Հովիտ
- Հովունի
- Ղարիբջանյան
- Մայիսյան
- Մայիսյան ե/գ կայարանին կից ավան
- Մարմաշեն
- Մեծ Սարիար
- Մուսայելյան
- Շիրակ
- Ոսկեհասկ
- Ջաջուռ
- Ջաջուռ ե/գ կայարանին կից ավան
- Ջրառատ
- Վահրամաբերդ
- Փոքրաշեն
- Քեթի
- Լուսանկարում՝ Արևիկ գյուղի կաթոլիկ եկեղեցին
